اعتدال ابراهیم (قرآن)حضرت ابراهیم علیه‌السّلام، در قرآن انسانی متعادل و به دور از هرگونه انحراف و گرایش به باطل معرفی شده است. ۱ - پیامبری متعادلابراهیم علیه‌السّلام انسانی متعادل و به دور از هرگونه انحراف و گرایش به باطل: ۱. «وقالوا کونوا هودا او نصار ی تهتدوا قل بل ملة ابر اهیم حنیفا وما کان من المشر کین: (اهل کتاب) گفتند: «یهودی یا مسیحی شوید، تا هدایت یابید! » بگو: «(این آیینهای تحریف شده، هرگز نمی‌تواند موجب هدایت گردد،) بلکه از آیین خالص ابراهیم پیروی کنید! و او هرگز از مشرکان نبود! » »یکی از معانی «حنیف»، اعتدال و استقامت است. ۲. «ما کان ابر اهیم یهودیا ولا نصر انیا ولـکن کان حنیفا مسلما وما کان من المشر کین: ابراهیم نه یهودی بود و نه نصرانی؛ بلکه موحدی خالص و مسلمان بود؛ و هرگز از مشرکان نبود.» ۳. «قل صدق اللـه فاتبعوا ملة ابر اهیم حنیفا وما کان من المشر کین: بگو: «خدا راست گفته (و اینها در آیین پاک ابراهیم نبوده) است. بنا بر این، از آیین ابراهیم پیروی کنید، که به حق گرایش داشت، و از مشرکان نبود! » » ۴. «ومن احسن دینا ممن اسلم وجهه للـه وهو محسن واتبع ملة ابر اهیم حنیفا واتخذ اللـه ابر اهیم خلیلا: دین و آیین چه کسی بهتر است از آن کس که خود را تسلیم خدا کند، و نیکوکار باشد، و پیرو آیین خالص و پاک ابراهیم گردد؟ و خدا ابراهیم را به دوستی خود، انتخاب کرد.» ۵. «ان ابر اهیم کان امة قانتا للـه حنیفا ولم یک من المشر کین: ابراهیم (به تنهایی) امتی بود مطیع فرمان خدا؛ خالی از هر گونه انحراف؛ و از مشرکان نبود؛ » ۶. «ثم اوحینا الیک ان اتبع ملة ابر اهیم حنیفا وما کان من المشر کین: سپس به تو وحی فرستادیم که از آیین ابراهیم -که ایمان خالص داشت و از مشرکان نبود- پیروی کن! » ۳. موحد، و مبرا بودن ابراهیم علیه‌السّلام از هرگونه کجی و افراط و تفریط، فلسفه امر خداوند به پیروی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم از آیین او: ۷. «ثم اوحینا الیک ان اتبع ملة ابر اهیم حنیفا وما کان من المشر کین: سپس به تو وحی فرستادیم که از آیین ابراهیم -که ایمانی خالص داشت و از مشرکان نبود- پیروی کن! » خداوند در این آیه می فرماید: از آئین من که همان آئین پاک و بى آلایش ابراهیم است پیروى نمائید زیرا او حنیف بود یعنى از ادیان باطل متمایل به حق شده بود و در دستورات او حتى در مورد غذاهاى پاک یک حکم انحرافى و تحریم بى دلیل وجود نداشت . او هرگز از مشرکان نبود و این که مشرکان عرب خود را بر آئین او مى دانند کاملا بى معنى است.در تفسیر عیاشی در ذیل آیه : (قل بل ملة ابراهیم حنیفا) ، از امام صادق علیه السلام روایت کرده که فرمود: حنیفیت ابراهیم در اسلام است و از امام باقر علیه السلام روایت کرده که فرمود: حنیفیت کلمه جامعى است که هیچ چیز را باقى نمى گذارد، حتى کوتاه کردن شارب ، و ناخن گرفتن و ختنه کردن از حنیفیت است . و در تفسیر قمی استکه خدا حنیفیت را بر ابراهیم علیه السلام نازل کرد و آن عبارتست از ده حکم در پاکیزگى ، پنج حکم آن از گردن ببالا، و پنج دیگر از گردن بپائین ، اما آنچه مربوط است به سر ۱ - زدن شارب ۲ - نتراشیدن ریش ۳ - و طم مو ۴ - مسواک ۵ - خلال . و آنچه مربوط است به بدن ۱ - گرفتن موى بدن ۲ - ختنه کردن ۳ - ناخن گرفتن ۴ - غسل از جنابت ۵ - طهارت گرفتن با آب، این است حنیفیت طاهره ایکه ابراهیم آورد، و تاکنون نسخ نشده ، و تا قیامت نسخ نخواهد شد. ۲ - پانویس۳ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۴، ص۴۶، برگرفته از مقاله «اعتدال ابراهیم». |